Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto para hizmet sağlayıcılarına yönelik ikincil düzenleme çalışmalarında sona geldi. İlgili kamu kurumları ve sektörün görüşleri alınarak hazırlanan tebliğ taslakları, hizmet sağlayıcıların kuruluş ve faaliyetleri, çalışma usul ve esasları ile sermaye yeterliliğine ilişkin önemli düzenlemeler içeriyor.
Sermaye ve risk yönetimi ön planda
Taslaklarla, hizmet sağlayıcıların kurucuları, ortakları, yönetici ve personeli için belirli şartlar getiriliyor. Hizmet sağlayıcıların asgari sermaye ve öz sermaye tutarları belirlenirken, sektörün mali yapısının sürdürülebilirliğini korumak amacıyla risk bazlı ilave sermaye yeterliliği yükümlülükleri de getiriliyor. Ayrıca, kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından iç denetim, iç kontrol ve risk yönetim birimlerinin kurulması zorunlu hale getiriliyor. Bu kuruluşların bağımsız denetim yükümlülükleri de belirlenirken, kripto varlıkların saklanması ve transferine yönelik ilke ve esaslar da düzenleniyor.
Yakın zamanda yayımlanması beklenen taslaklar, platformlarda listelenmiş kripto varlıkların kaldıraçlı alım satımını, türev araç sözleşmeleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç işlemlerine konu edilmesini yasaklıyor. Kripto varlıkların platformlarda listelenmesine yönelik ilke ve esaslar da belirlenirken, platformlarda listeleme ve listeden çıkarma kararlarını verecek bir listeleme komitesi oluşturulması zorunlu olacak.
SPK izni ve altyapı yükümlülükleri
Platformlar ve saklama kuruluşlarının, müşterilerine ait bakiye bilgileri için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegrasyon sağlaması ve kuruluşun talep ettiği raporlamaları yapması gerekecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlamaları SPK iznine tabi olacak. Düzenleme öncesinde faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarının da mevzuatta aranan şartları sağlamaları ve SPK’den izin almaları gerekecek. Hizmet sağlayıcılarının mali durumları, operasyonel ve teknik altyapılarına ilişkin yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek.
Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yurt içinde fiyatı oluşan kripto varlıklara ilişkin fiyat gözetim sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu eylemler tespit edilerek gerekli işlem ve yaptırımlar uygulanacak.
Bakan Şimşek’ten kripto para birimleri için açıklamalar
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hazırlanan tebliğ taslaklarının diğer ülke düzenlemelerine kıyasla oldukça detaylı ve kapsayıcı olduğunu vurgulayarak, “Sermayeye ilişkin risk bazlı düzenleme örneği, diğer ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın etkin olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de güven ortamı oluşmasına imkan sağlayacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına kontrollü yükümlülükler veren, çerçevesi net şekilde belirlenmiş, piyasa aktörlerince de uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı amaçladık.” dedi. Şimşek ayrıca, bu düzenlemelerle yatırımcı işlemlerinin kayıt altına alınarak daha güvenli bir ortam oluşturulacağını, finansal araç çeşitliliğinin ve fintech ekosisteminin geliştirileceğini ve suçun finansmanının engellenmesine katkı sağlanacağını belirtti.
