Kısa Dalga yazarı “Borsa’da şok” manşetli makalesinde Borsa’da küçük yatırımcıya kurulan tuzağı anlattı. Peki küçük yatırımcı bu oyunu bozabilir mi?
Geçen yıl 31 Ekim tarihinde 8 milyon 560 bin kişiyle zirve yapan yatırımcı sayısı 31 Ekim 2024 tarihi itibariyle 7 milyon 3 bine düştü. Son 1 yılda borsadan 1 milyon 557 bin yatırımcı kaçtı.
Peki neden?
Kaçanların tamamına yakını küçük yatırımcı. Günlerce üst üste tavan yapan halka arz hisselerinin yarattığı beklenti ve kısa sürede zengin olma hayaliyle borsaya giren milyonlarca insan hayal kırıklığı yaşadı.
Testere çalışmaya başladı
Hisse senetlerinin kaderini belirleyen az sayıda büyük yatırımcı, testereleri öyle bir çalıştırdı ki, doğranmadık küçük yatırımcı kalmadı. Bir gün artırdıklarını ertesi gün dibe çaktılar.
Önce yükselt, sonra düşür. Küçük yatırımcıyı caydırıp elinde ne varsa satmasını sağla. İşte testere budur.
Küçükleri dilimleyip ellerindeki üç-beş kuruşu da alıyorlar
Borsada yatırımcı sayısı ne kadar çok olur, borsa ne kadar geniş bir kitleye yayılırsa hem büyüklerin hem küçüklerin birlikte kazanma şansı artıyor. Ciddi bir “yatırım aracı” haline geliyor borsa.
Çalkantılardan, yabancı satışlarından fazla etkilenmiyor. Ama bizde kumarhaneye dönüşmüş durumda.
Hiç kimse şirketlerin gücüyle, büyüklüğüyle, kar oranıyla, fiyat kazanç oranlarıyla ilgilenmiyor.
Devasa şirketler tahta sahiplerinin elinde oyuncak olmuş.
Yabancı yatırımcı gelmiyor. Aç kalan büyük portföy sahipleri küçükleri avlıyor.
Son 1 yılda 1,5 milyonun üzerinde yatırımcının gitmesi iyi mi oldu?
Olmadı. Çünkü yabancıların borsadan çıktığı dönemde yeni yerli yatırımcılar devreye girerek BİST’te endeksin ağır kayıplar vermesini engellemişti.
Küçük yatırımcılar geldiği için borsada büyük kayıplar olmadı.
Diyeceksiniz ki, büyükler avlar. Kazanç için borsada oynuyorlar.
İyi de…
Borsa taleple ayakta kalan bir mecra.
Yatırımcı sayısını, yani talebi düşürerek kimse kazanamaz. Uzun vadede büyük yatırımcılar da bu kaçıştan zararlı çıkacaktır.
Nitekim…
Son 4 ayda borsadaki hisselerin değeri 14 trilyon liradan 12 trilyon 200 milyar liraya geriledi.
Değer kaybı 1 trilyon 800 milyar lira.
Peki tuzaklara karşı ne yapılabilir?
Küçük yatırımcıların “beklemeyi” öğrenmesi gerekiyor.
Borsada bekleyen hiç kimse zarar etmez.
Hisselerin 5 yıllık performanslarına bakın. Ne kadar yüksek kazanç sağladıklarını, bu kazançların enflasyonla kıyaslanmayacak kadar büyük olduğunu göreceksiniz.
İşin sırrı şurada:
Acil ihtiyacınız olan veya olacak parayı “biraz daha artırayım” diye borsaya yatırmayın.
Eğer 1 yıl ve daha uzun süre ihtiyacınız olmayacak paranız varsa, borsadaki düşüşler iyi bir alım fırsatı olarak değerlendirilebilir.
Alıntıdır
